5 zł "Rybak" wzór z 1958 roku

"Rybak", obok "Jagódek" to chyba dwie najbardziej kultowe i rozpoznawalne monety obiegowe PRL. Wybijane i emitowane na przestrzeni kilkunastu lat na stałe wpisały się w numizmatyczny "krajobraz" tego okresu. "Rybak" w obiegowym stanie bez względu na rocznik można kupić za przysłowiowe grosze, ale już okołomenniczy stan niektórych roczników czy odmian przy zakupie do kolekcji już pociągnie Nas po kieszeni. 

Autorem projektu awersu monety był Wojciech Jastrzębowski. Natomiast rewers zaprojektował i wykonał Józef Gosławski. Monety bito począwszy od roku 1958 na krążkach aluminiowych o średnicy 29 mm, masie 3.45 g z rantem ząbkowanym. 

Pięciozłotówka z Rybakiem została wprowadzona do powszechnego obiegu w celu wycofania banknotu o tym samym nominale, który był obiegu od czasów reformy walutowej z 1950 roku. 

Banknot o nominale 5 zł, który został zastąpiony aluminiową "piątką". (Źródło: WCN).

Pierwsze trzy roczniki tj. 1958, 1959 oraz 1960 bite były bez znaków mennicy. Kolejne tj. 1971,1973 oraz 1974 miały już pod łapą orła znak Mennicy Państwowej. Nakłady poszczególnych roczników zestawione są poniżej. 

Nakłady emisji z poszczególnych lat (w sztukach):

1958 (b.z.) - 1 328 000
1959 (b.z.) - 59 810 733
1960 (b.z.) - 16 300 881
1971 (m/w) - 1 000 000
1973 (m/w) - 5 000 000
1974 (m/w) - 46 000 000

Ze względu na zmianę parametrów monet obiegowych z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych XX w., moneta 5 zł Rybak została zastąpiona pięciozłotówką wg wzoru z roku 1975. 

5 złotych, wzór z roku 1975, który zastąpił aluminiową pięciozłotówkę. 

Drugą, obok Rybaka niezwykle rozpoznawalną monetą okresu PRL są "JAGÓDKI". Przeczytaj więcej w artykule "2 złote Jagódki wg wzoru z 1958 roku". 

Rybak Rybakowi nierówny

CAŁY CZAS MOŻESZ WESPRZEĆ

Przeglądając archiwa domów aukcyjnych zauważymy bardzo duży rozrzut cenowy pomiędzy poszczególnymi egzemplarzami Rybaków. Ceny zaczynają się tak naprawdę od kilku złotych a kończą na kilku tysiącach za pozornie zwykłą obiegówkę. Dlaczego? Są dwa podstawowe powody. Po pierwsze - stan zachowania. Aluminiowe monety PRL, ze względu na miękkość materiału, bardzo szybko zużywały się w obiegu. Dziś monety z tego metalu w stanach menniczych i okołomenniczych należą do rzadkości. Ceny najlepszych egzemplarzy dochodzą do kilkuset a nawet kilku tysięcy złotych. Drugim czynnikiem wpływającym na cenę to poza stanem zachowania, również odmiana w jakiej moneta występuje. Rynek numizmatyczny wyróżnia ich kilka wynikających z błędów podczas produkcji. Są to m.in. Bałwanek, Słoneczko czy Rybak na trawce. 

Mennicy Rybak to koszt kilku tysięcy złotych (Źródło: GNDM). 

Rybak oceniony przez WCN na stan II - moneta sprzedana za 300 zł (Źródło: WCN).

Temat Rybaka w bardzo ciekawy sposób opowiedział i zaprezentował Pan Damian Marciniak z Gabinetu Numizmatycznego w swoim filmie. 

Jak to jest z tym Rybakiem, czyli kiedy moneta 5 złotych Rybak jest dużo warta i ma cenę w tysiącach

Wersje próbne

Rybak, poza typową wersją obiegową i błędami menniczymi, wybity został również w postaci monet próbnych - mosiężnej (100 sztuk), niklowej (500 sztuk) oraz miedzioniklowej (nakład nieznany). Wszystkie z datą 1959. 

5 złotych Rybak - mosiądz, moneta wybita w nakładzie 100 sztuk. (Źródło; GNDM). 

5 złotych Rybak - próba niklowa wybita w nakładzie 500 sztuk (wg NBP), 726 sztuk (wg Mennicy).