Medale z chronogramem - jak odczytać?

"Chronogram"? Co to wogóle jest? Wiele osób ze zdziwieniem napewno zareagowało, kiedy usłyszało tę tajemniczo brzmiącą nazwę. Nazwa dziwna więc i pewnie samo zagadnienie do prostych nie należy? Na szczęście nie. Jest to nic innego jak sposób i forma zapisywania dat rocznych stosowany m.in na wielu barokowych medalach i nie tylko. Ten sposób zapisu można spokojnie porównać do swoistego szyfru, czy łamigłówki - odczytując zatem chronogram możemy spokojnie poczuć się jak "odkrywcy" :) :):). 

Chronogram (z greckiego chronos - czas) to nic innego jak rodzaj "łamigłówki" wykorzystującej fakt, że w alfabecie łacińskim litery I, V, X, L, C, D, M pełnią jednocześnie funkcję cyfr rzymskich. Poniżej mała ściągawka:

I - 1
V - 5
X - 10
L - 50
C - 100
D - 500
M - 1000

Tyle teorii a jak to wygląda w praktyce? Spójrzcie spokojnie na poniższy medal. Dla ułatwienia zaznaczyłem kilka liter czerwonymi kropkami, ale i bez nich od razu widać znacznie różnice w ich wielkości w stosunku do nich. Spróbujmy je zatem spisać i dopasować do cyfr łacińskich. CO nam wyjdzie? 

A więc do dzieła: I - 1; D - 500; I - 1; C - 100; V - 5; M - 1000; I - 1; I - 1; V - 5; V - 5; V - 5; V - 5; C - 100; I - 1; V - 5; V - 5; V - 5. 

No i w porządku - mamy ciąg rzymsko - łacińskich znaków. Teraz wystarczy tylko cyfr łacińskie zsumować i wychodzi nam data 1745 rok. Powyższy medal został wybity na zawarcie pokoju w Dreźnie 24.12 (o czym mówi data zapisana rzymskimi literami na dole) 1745 roku - to odczytaliśmy z chronogramu. 

Teraz weźmy na warsztat talara niemieckiego. Wizerunek monety poniżej: 

Zaznaczyłem czerwonymi kropkami litery wchodzące w skład chronogramu, teraz wystarczy dopasować do nich tylko cyfry łacińskie - po zsumowaniu powinna wyjść data 1796. 

POWODZENIA I MIŁEJ ZABAWY W POSZUKIWANIU KOLEJNYCH TEGO TYPU ZAPISÓW.